AB uzun süreli ikamet izninin iptali: Lombardiya Bölgesel İdare Mahkemesi Dördüncü Dairesinin 3 Nisan 2025 tarihli (28 Mayıs 2025’te yayımlanan) kararına ilişkin değerlendirme Avukat Fabio Loscerbo

 AB uzun süreli ikamet izninin iptali: Lombardiya Bölgesel İdare Mahkemesi Dördüncü Dairesinin 3 Nisan 2025 tarihli (28 Mayıs 2025’te yayımlanan) kararına ilişkin değerlendirme

Avukat Fabio Loscerbo

---

Özet

Lombardiya Bölgesel İdare Mahkemesi Dördüncü Dairesinin 3 Nisan 2025 tarihli ve 28 Mayıs 2025 tarihinde yayımlanan kararı, göç hukukunun temel konularından biri olan AB uzun süreli ikamet izninin iptaline ilişkin önemli bir değerlendirme fırsatı sunmaktadır. Güvenlik politikalarının giderek sertleştiği bir dönemde Mahkeme, yabancının sosyal tehlikeliliği, kamu düzeninin korunması ve İtalya’daki aile bağları ile entegrasyon düzeyi arasındaki hassas dengeyi incelemektedir.

---

1. Hukuki çerçeve ve bireysel değerlendirmenin önemi

1998 tarihli 286 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 9. maddesi, AB uzun süreli ikamet izninin verilmesi, reddi ve iptalini düzenlemektedir. Maddenin dördüncü fıkrası, idarenin farklı unsurları birlikte değerlendirmesini zorunlu kılar: adli sicil, davranışın niteliği, ikamet süresi, aile bağları ve sosyal ile mesleki entegrasyon.

Yedinci fıkra ise bu kriterleri iptal sürecine genişleterek kamu yararı ile bireyin çıkarları arasında dikkatli bir denge kurulmasını şart koşar. Anayasa Mahkemesi ve idari yargı, her türlü otomatik işlemi daima reddetmiş ve somut, güncel ve orantılı bir bireysel değerlendirmenin zorunlu olduğunu vurgulamıştır.

Özellikle önem taşıyan, Anayasa Mahkemesinin şu tespiti olmuştur:
“yabancının sosyal tehlikeliliğine ilişkin değerlendirme yalnızca ceza mahkûmiyetine değil, birden fazla unsura dayalı ayrıntılı bir gerekçe içermelidir”
(Anayasa Mahkemesi, 27 Mart 2014 tarihli, 58 sayılı karar).

Aynı şekilde, Avrupa Birliği Adalet Divanının 3 Eylül 2020 tarihli C-503/19 ve C-592/19 sayılı birleştirilmiş davalarına ilişkin kararı, mahkûmiyetin tek başına uzun süreli ikamet statüsünün reddi veya iptali için yeterli olmadığını; suçun niteliği, güncel tehlike, ikamet süresi ve bağların gücü gibi unsurların bireysel olarak incelenmesi gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.

---

2. Somut olayın gelişimi ve Mahkemenin değerlendirmesi

Somut olayda, uzun yıllardır İtalya’da yaşayan ve aile bağları bulunan yabancı, adli sicil kaydı gerekçe gösterilerek uzun süreli ikamet izninin iptal edilmesine karşı dava açmıştır. Yabancı, idarenin otomatik şekilde hareket ettiğini ileri sürmüştür.

Ancak Mahkeme, idari dosyayı inceledikten sonra idarenin kapsamlı bir değerlendirme yaptığını tespit etmiştir: suç davranışının niteliği, cezanın infazından sonra devam eden ilişkiler, gelir kaynaklarının değerlendirilmesi, genel davranış ve aile bağlarının analizi. Mahkeme, mevcut sosyal tehlikelilik değerlendirmesinin mantıklı olduğunu ve bu olayda kamu düzeninin korunması yönündeki kamusal menfaatin ağır bastığını belirtmiştir.

Mahkeme ayrıca, Avrupa Birliği hukukunun gerektirdiği “karşılaştırmalı değerlendirme” yükümlülüğünün bu olayda şeklen değil, gerçekten yerine getirildiğini açıkça ifade eder.

---

3. Geleneksel içtihat çizgisiyle uyumlu eleştirel değerlendirme

Karar, kamu düzeninin korunmasına öncelik tanıyan ve otomatik işlemleri reddeden yerleşik içtihat çizgisiyle tamamen uyumludur. Mahkeme bir yandan bireysel değerlendirme ilkesini teyit ederken, diğer yandan idarenin tehlikelilik takdir yetkisini geniş bir çerçevede kabul etmektedir.

Pratik açıdan bu karar, savunmanın entegrasyon düzeyini, ekonomik istikrarı ve aile bağlarını detaylı ve belgelendirilmiş biçimde sunmasının önemini bir kez daha hatırlatmaktadır. Bu unsurlar, uygun biçimde ortaya konulduğunda davanın seyrini önemli ölçüde etkileyebilir.

---

4. Sonuç

Lombardiya Bölgesel İdare Mahkemesinin 3 Nisan 2025 tarihli ve 28 Mayıs 2025’te yayımlanan kararı, kamu düzeninin korunması ile uzun süreli ikamet hakkına sahip yabancıların güvenceleri arasındaki dengeyi yeniden teyit etmekte; bunu yaparken hem Anayasa ilkelerine hem de Avrupa Birliği Adalet Divanının yönlendirmelerine sadık kalmaktadır.

Karar, AB uzun süreli ikamet izninin iptali için kapsamlı ve çok yönlü bir gerekçelendirme gerektiğini; sosyal tehlikeliliğin somut ve güncel olduğu durumlarda ise aile bağları ile entegrasyonun üstün gelemeyeceğini açık biçimde ortaya koymaktadır.

---

Avukat Fabio Loscerbo

Revokimi i lejes së qëndrimit afatgjatë BE: shënime mbi vendimin e Gjykatës Administrative Rajonale të Lombardisë – Seksioni i Katërt – seanca e datës 3 prill 2025 (publikimi më 28 maj 2025)

 Revokimi i lejes së qëndrimit afatgjatë BE: shënime mbi vendimin e Gjykatës Administrative Rajonale të Lombardisë – Seksioni i Katërt – seanca e datës 3 prill 2025 (publikimi më 28 maj 2025)

Avokati Fabio Loscerbo

---

Përmbledhje

Vendimi i Gjykatës Administrative Rajonale të Lombardisë, Seksioni i Katërt, i dhënë pas seancës së 3 prillit 2025 dhe i publikuar më 28 maj 2025, ofron mundësinë për t’u rikthyer te një temë klasike e së drejtës së imigracionit: revokimi i lejes së qëndrimit afatgjatë BE sipas nenit 9 të Kodit të Imigracionit italian. Në një kontekst ku politikat e sigurisë bëhen gjithnjë e më të rrepta, vendimi analizon ekuilibrin e drejtë ndërmjet vlerësimit të rrezikshmërisë shoqërore të të huajit, mbrojtjes së rendit publik dhe mbajtjes së lidhjeve familjare dhe integrimit të arritur në territorin italian.

---

1. Kuadri normativ dhe rëndësia e vlerësimit individual

Neni 9 i dekretit ligjor nr. 286 të vitit 1998 rregullon lëshimin, refuzimin dhe revokimin e lejes së qëndrimit afatgjatë BE. Paragrafi i katërt detyron administratën të vlerësojë së bashku elemente të ndryshme: dënimet penale, natyrën e sjelljes, kohëzgjatjen e qëndrimit, lidhjet familjare dhe nivelin e integrimit shoqëror dhe profesional.

Paragrafi i shtatë shtrin këto kritere edhe te procedura e revokimit, duke kërkuar një balancim të kujdesshëm ndërmjet interesave publike dhe atyre private. Gjykata Kushtetuese dhe gjyqësori administrativ kanë përjashtuar gjithmonë çdo mekanizëm automatik, duke theksuar nevojën për një vlerësim individual, konkret dhe proporcional.

Me rëndësi të veçantë është konstatimi i Gjykatës Kushtetuese sipas të cilës vendimi duhet të bazohet në:
“një gjykim mbi rrezikshmërinë shoqërore të të huajit, me një arsyetim të detajuar, jo vetëm mbi dënimin penal, por mbi disa elemente”
(Gjykata Kushtetuese, urdhër i 27 marsit 2014, nr. 58).

Po kaq i rëndësishëm është edhe vendimi i Gjykatës së Drejtësisë së Bashkimit Europian i 3 shtatorit 2020 në çështjet e bashkuara C-503/19 dhe C-592/19, i cili përcakton se dënimet penale nuk mjaftojnë, në vetvete, për të refuzuar ose revokuar statusin e qëndruesit afatgjatë pa një analizë individuale që vlerëson natyrën e veprës, rrezikun aktual, kohëzgjatjen e qëndrimit dhe forcën e lidhjeve me shtetin pritës.

---

2. Rrethanat e çështjes dhe arsyetimi i gjykatës

Në çështjen konkrete, i huaji – me qëndrim të hershëm dhe me lidhje familjare në Itali – kishte kundërshtuar vendimin e revokimit të lejes së tij të qëndrimit afatgjatë, duke pretenduar se administrata kishte vepruar në mënyrë automatike për shkak të dënimit penal.

Gjykata, pasi shqyrtoi aktet, konstatoi se administrata kishte kryer një vlerësim të gjerë: analizë të sjelljes kriminale, vlerësim të kontakteve dhe ambientit social pas përfundimit të dënimit, analizë të të ardhurave, sjelljes së përgjithshme dhe ekzistencës së lidhjeve familjare. Gjykata arriti në përfundimin se rrezikshmëria aktuale ishte vlerësuar në mënyrë logjike dhe se, në këtë rast, interesi publik për mbrojtjen e rendit publik prevalonte.

Gjykata thekson gjithashtu domosdoshmërinë e “balancimit krahasues” të kërkuar nga e drejta e Bashkimit Europian, i cili në këtë rast është kryer në mënyrë reale dhe jo formale.

---

3. Vështrim kritik në vazhdimësi me parimet tradicionale të jurisprudencës

Vendimi përputhet me linjën gjyqësore që i jep përparësi mbrojtjes së rendit publik, duke riafirmuar njëkohësisht ndalimin e automatizmave. Ai nënvizon parimin e vlerësimit individual, por gjithashtu pranon një hapësirë të gjerë vlerësimi nga ana e administratës për përcaktimin e rrezikshmërisë.

Nga perspektiva praktike, vendimi rikujton rëndësinë për mbrojtjen ligjore që të paraqesë një pasqyrë të plotë të integrimit, stabilitetit ekonomik dhe lidhjeve familjare, duke qenë se këto elemente mund të kenë ndikim të rëndësishëm në rezultatin e procesit.

---

4. Përfundime

Gjykata Administrative Rajonale e Lombardisë, me vendimin e datës 3 prill 2025 të publikuar më 28 maj 2025, konfirmon ekuilibrin delikat ndërmjet mbrojtjes së rendit publik dhe garancive të të huajve me qëndrim të gjatë, në përputhje me parimet kushtetuese dhe me drejtimin jurisprudencial evropian.

Vendimi riafirmon se revokimi i lejes së qëndrimit afatgjatë BE kërkon një arsyetim të hollësishëm dhe të shumëanshëm, dhe se rrezikshmëria shoqërore – kur është reale dhe e tanishme – mund të prevalojë mbi interesat familjare dhe aspektet e integrimit.

---

Avokati Fabio Loscerbo

سحب رخصة الإقامة الدائمة في الاتحاد الأوروبي: تعليق على حكم المحكمة الإدارية الإقليمية في لومبارديا – الدائرة الرابعة – جلسة 3 أبريل 2025 (النشر في 28 مايو 2025) المحامي فابيو لوسيربو

 سحب رخصة الإقامة الدائمة في الاتحاد الأوروبي: تعليق على حكم المحكمة الإدارية الإقليمية في لومبارديا – الدائرة الرابعة – جلسة 3 أبريل 2025 (النشر في 28 مايو 2025)

المحامي فابيو لوسيربو

---

الملخص

يتيح الحكم الصادر عن المحكمة الإدارية الإقليمية في لومبارديا، الدائرة الرابعة، بعد جلسة 3 أبريل 2025 ونشره في 28 مايو 2025، مناسبة لإعادة تناول موضوع محوري في قانون الهجرة: سحب رخصة الإقامة الدائمة في الاتحاد الأوروبي وفقاً للمادة 9 من قانون الهجرة الإيطالي. وفي ظل ازدياد التشدد في السياسات الأمنية، يبحث الحكم التوازن المطلوب بين تقييم الخطورة الاجتماعية للأجنبي، وحماية النظام العام، وضمان الروابط الأسرية ودرجة الاندماج التي تحققت داخل الدولة.

---

1. الإطار القانوني وأهمية التقييم الفردي

تنظم المادة 9 من المرسوم التشريعي رقم 286 لعام 1998 منح ورفض وسحب رخصة الإقامة الدائمة في الاتحاد الأوروبي. ويُلزم الفقرة الرابعة من المادة الجهات الإدارية بتقييم عناصر متعددة بصورة مشتركة: الأحكام الجزائية، طبيعة السلوك، مدة الإقامة، الروابط الأسرية، ومستوى الاندماج الاجتماعي والمهني.

أما الفقرة السابعة، فتمتد بهذه المعايير إلى إجراءات السحب، وتفرض موازنة دقيقة بين المصالح العامة والخاصة. وقد استبعد القضاء الدستوري والإداري دائماً أي آلية تلقائية، مؤكداً ضرورة وجود تقييم فردي، راهن ومتناسب.

ويكتسب أهمية خاصة ما أكدته المحكمة الدستورية بأن القرار يجب أن يستند إلى:
«حكم حول الخطورة الاجتماعية للأجنبي، مع تعليل مفصّل لا يستند فقط إلى الحكم الجزائي، بل إلى أكثر من عنصر»
(المحكمة الدستورية، أمر بتاريخ 27 مارس 2014، رقم 58).

كما تبرز الإشارة إلى حكم محكمة العدل الأوروبية الصادر في 3 سبتمبر 2020 في القضايا المضمومة C-503/19 و C-592/19، الذي يؤكد أن السجل الجنائي وحده لا يمكن أن يكون سبباً كافياً للرفض أو السحب دون تحليل فردي يشمل طبيعة الجريمة، والخطر الحالي، ومدة الإقامة، وقوة الروابط مع الدولة العضو.

---

2. وقائع القضية ومنهج المحكمة

في القضية موضوع الحكم، طعن الأجنبي – وهو مقيم منذ سنوات وله روابط أسرية في إيطاليا – في قرار سحب رخصة إقامته الدائمة، مدعياً أن القرار بُني على آلية تلقائية بسبب الحكم الجزائي الصادر بحقه.

المحكمة، بعد الاطلاع على الملف الإداري، رأت أن الإدارة قامت بتحليل شامل: توصيف السلوك الإجرامي، ملاحظة العلاقات والبيئة الاجتماعية بعد انتهاء تنفيذ العقوبة، تقييم مصادر الدخل، والسلوك العام، إلى جانب وجود الروابط الأسرية. وخلصت المحكمة إلى أن الإدارة قد بنت تقييماً منطقياً للخطورة الحالية يجعل المصلحة العامة في حماية النظام العام غالبة في هذه الحالة.

وتشير المحكمة بوضوح إلى أن «الموازنة المقارنة» المطلوبة وفقاً للقانون الأوروبي قد تمت بشكل فعلي وليست شكلية.

---

3. قراءة تحليلية في ضوء المبادئ التقليدية للقضاء الإداري

ينسجم الحكم مع الاتجاه القضائي الذي يشدد على حماية النظام العام، مع التأكيد المتكرر على منع الآليات التلقائية. فهو يبرز مبدأ التقييم الفردي من جهة، لكنه من جهة أخرى يعطي وزناً كبيراً لتقدير الإدارة في تحديد الخطورة، مؤكداً أن رخصة الإقامة الدائمة ليست حقاً مطلقاً.

أما من الناحية العملية، فإن الحكم يذكّر الدفاع بضرورة تقديم ملف دفاعي كامل: عرض عناصر الاندماج، الاستقرار الاقتصادي، الروابط الأسرية، والسلوك اللاحق للعقوبة. فهذه العناصر، إذا كانت ثابتة وذات دلالة، قد تغيّر بشكل حاسم نتيجة الدعوى.

---

4. الخلاصة

يؤكد حكم المحكمة الإدارية الإقليمية في لومبارديا الصادر في 3 أبريل 2025 والمنشور في 28 مايو 2025 التوازن الدقيق بين حماية النظام العام وضمانات الأجنبي المقيم منذ فترة طويلة، مع احترام المبادئ الدستورية والتوجيهات الأوروبية.

ويعيد الحكم التأكيد على أن سحب رخصة الإقامة الدائمة يتطلب حكماً مفصلاً ومبنياً على عناصر متعددة، وأن الخطورة الاجتماعية – إن كانت ثابتة وراهناً ذات دلالة – يمكن أن تطغى على المصالح الأسرية واعتبارات الاندماج.

---

المحامي فابيو لوسيربو

Revoca del permesso di soggiorno UE per soggiornanti di lungo periodo: note alla sentenza del Tribunale Amministrativo Regionale per la Lombardia, Sezione Quarta, 3 aprile 2025 (pubblicazione 28 maggio 2025)

Revoca del permesso di soggiorno UE per soggiornanti di lungo periodo: note alla sentenza del Tribunale Amministrativo Regionale per la Lombardia, Sezione Quarta, 3 aprile 2025 (pubblicazione 28 maggio 2025)

di Avvocato Fabio Loscerbo

---

Abstract

La decisione del Tribunale Amministrativo Regionale per la Lombardia, Sezione Quarta, resa all’esito dell’udienza del 3 aprile 2025 e pubblicata il 28 maggio 2025, offre un’occasione utile per tornare su un tema classico del diritto dell’immigrazione: la revoca del permesso di soggiorno UE per soggiornanti di lungo periodo ai sensi dell’articolo 9 del Testo Unico Immigrazione. In un contesto segnato da un progressivo irrigidimento delle politiche di sicurezza, la pronuncia esamina il corretto equilibrio tra valutazione della pericolosità sociale dello straniero, tutela dell’ordine pubblico e salvaguardia dei legami familiari e dell’integrazione maturata nel territorio nazionale.

---

1. Il quadro normativo e la centralità della valutazione individuale

L’articolo 9 del decreto legislativo 286 del 1998 disciplina il rilascio, il diniego e la revoca del permesso di soggiorno UE per soggiornanti di lungo periodo. Il comma 4 attribuisce al questore un ampio margine valutativo, imponendo però la considerazione congiunta di elementi eterogenei: eventuali condanne per reati gravi, modalità della condotta, durata del soggiorno, legami familiari, integrazione sociale e lavorativa.

Il successivo comma 7 estende tali criteri alla revoca, richiedendo una specifica ponderazione degli interessi pubblici e privati coinvolti. La giurisprudenza costituzionale e amministrativa ha sempre escluso automatismi espulsivi, sottolineando la necessità di un giudizio attuale, individuale e proporzionato.

Di particolare rilievo, richiamato anche dal TAR, è il passaggio della Corte costituzionale secondo cui il provvedimento deve fondarsi su “un giudizio di pericolosità sociale dello straniero, con una motivazione articolata non solo con riguardo alla circostanza dell'intervenuta condanna, ma su più elementi” (Corte costituzionale, ordinanza 27 marzo 2014, numero 58).

Rilevante è anche la giurisprudenza della Corte di Giustizia dell’Unione Europea, che con la sentenza del 3 settembre 2020 nelle cause riunite C-503/19 e C-592/19 ha affermato che il mero richiamo a precedenti penali non può fondare un diniego o una revoca dello status di soggiornante di lungo periodo senza un’analisi individualizzata, che consideri natura del reato, pericolo effettivo per l’ordine pubblico, durata del soggiorno e forza dei legami con lo Stato membro.

---

2. La vicenda esaminata dal TAR e la struttura dell’argomentazione

Nel caso oggetto della sentenza, lo straniero – cittadino di lungo corso e con legami familiari in Italia – aveva impugnato un decreto di revoca del permesso UE per soggiornanti di lungo periodo, sostenendo che la decisione fosse fondata su un automatismo derivante dalla condanna penale riportata.

Il Tribunale, esaminando gli atti amministrativi, ha invece ritenuto che l’amministrazione avesse svolto una valutazione articolata: non solo considerazione delle condotte delittuose e delle successive frequentazioni, ma anche esame delle fonti di reddito, del comportamento complessivo, del contesto di vita e dei legami familiari. Il TAR conclude che la pericolosità attuale sia stata logicamente motivata e che la tutela dell’ordine pubblico prevalga, in quel caso concreto, sull’interesse alla stabilità del soggiorno.

Degno di nota è il riferimento del Collegio alla “ponderazione comparativa” richiesta dal diritto dell’Unione, che deve essere effettiva e non formale. Nella ricostruzione giudiziale, tale ponderazione risulta adeguatamente condotta.

---

3. Spunti critici e continuità con l’impostazione tradizionale

La sentenza si colloca nella scia interpretativa che privilegia un approccio rigoroso alla tutela dell’ordine pubblico, pur ribadendo l’obbligo dell’amministrazione di motivare in modo circostanziato la revoca del titolo.

Da un lato, emerge chiaramente il richiamo al principio di individualizzazione e alla ratio europeista che rifiuta ogni automatismo; dall’altro, la decisione valorizza la discrezionalità amministrativa nella ricostruzione della pericolosità, confermando che il permesso di soggiorno UE di lungo periodo non attribuisce un diritto assoluto.

Sul piano pratico, la decisione ribadisce l’importanza, per la difesa, di contestare puntualmente gli elementi considerati dall’amministrazione e di fornire un quadro completo del percorso di integrazione, della stabilità economica e dei legami affettivi, elementi che, ove significativi e attuali, possono incidere in modo determinante sull’esito del giudizio.

---

4. Conclusioni

Il Tribunale Amministrativo Regionale per la Lombardia, con la sentenza resa il 3 aprile 2025 e pubblicata il 28 maggio 2025, riafferma l’equilibrio tra dovere statale di tutela dell’ordine pubblico e garanzie dello straniero di lungo periodo, mantenendo un’impostazione coerente con i principi costituzionali e con le indicazioni provenienti dalla Corte di Giustizia.

La decisione conferma, in definitiva, l’impostazione tradizionale secondo cui la revoca del permesso UE per soggiornanti di lungo periodo richiede un giudizio articolato, ma la valutazione della pericolosità può prevalere, nei casi concreti, sugli interessi familiari e sull’integrazione qualora emergano elementi attuali e significativi che giustifichino l’allontanamento.

---

Avvocato Fabio Loscerbo

Permesso di soggiorno per assistenza minori e bilanciamento familiare: cosa dice il TAR Campania

 Permesso di soggiorno per assistenza minori e bilanciamento familiare: cosa dice il TAR Campania

Buongiorno, sono l’avvocato Fabio Loscerbo e questo è un nuovo episodio del podcast Diritto dell’Immigrazione.

Oggi analizziamo una decisione particolarmente significativa del Tribunale Amministrativo Regionale della Campania, Sezione Sesta, pubblicata il 9 luglio 2025, con il numero 5148 dell’anno 2025, relativa alla revoca di un permesso di soggiorno per motivi di lavoro disposta dalla Questura di Benevento. È un caso che consente di chiarire un tema decisivo: quando sono in gioco legami familiari, soprattutto con un minore, l’amministrazione deve effettuare un vero e proprio giudizio di bilanciamento fra l’interesse pubblico e la tutela della vita familiare.

Nel caso concreto, la Questura aveva revocato il permesso di soggiorno ritenendo fittizio il rapporto di lavoro dichiarato, poiché l’azienda presso cui la cittadina straniera risultava occupata era inesistente. La ricorrente aveva evidenziato la propria condizione familiare: madre di una bambina residente in Italia e inserita in un contesto delicato a causa delle condizioni di salute del padre.

La Questura aveva sostenuto che questa situazione avrebbe potuto essere gestita attraverso il ricorso al permesso di soggiorno per assistenza minori, lo strumento previsto dall’articolo 31 del Testo Unico sull’Immigrazione. In altre parole, l’amministrazione riteneva che non fosse necessario mantenere il titolo per motivi di lavoro, potendo la donna fare uso di questo diverso istituto.

Il Tribunale Amministrativo Regionale ha ritenuto questa impostazione non conforme alla legge. Secondo la giurisprudenza consolidata – richiamata anche dal Consiglio di Stato, Sezione Terza, con la decisione del 24 giugno 2022, numero 5210 – l’amministrazione, quando esamina il rilascio, il rinnovo o la revoca di un titolo di soggiorno, deve valutare concretamente i legami familiari, senza rifugiarsi in soluzioni alternative che non corrispondono alla natura del titolo posseduto.

Il giudice ha anche chiarito la funzione del permesso per assistenza minori. È un permesso che persegue una finalità specifica: viene concesso “per gravi motivi connessi allo sviluppo psicofisico del minore” ed è revocabile al venir meno delle condizioni che lo giustificano. Non può sostituire automaticamente un permesso ordinario fondato sulla stabilità familiare e non può essere usato per eludere il bilanciamento imposto dalla legge.

Il cuore della pronuncia è semplice e netto: la tutela dell’unità familiare richiede una valutazione concreta, attuale e completa. Poiché questa valutazione mancava, il provvedimento amministrativo è stato giudicato illegittimo e annullato.

La decisione richiama inoltre l’articolo 22 del Testo Unico sull’Immigrazione, ricordando che la perdita del posto di lavoro non comporta automaticamente la revoca del permesso di soggiorno e che la persona ha diritto a un periodo minimo per cercare una nuova occupazione.

È una pronuncia importante, utile per tutte le situazioni in cui la pubblica amministrazione tenta scorciatoie, ignorando la realtà dei legami familiari e le condizioni del minore coinvolto. L’immigrazione non è mai un dato astratto: riguarda percorsi personali, responsabilità genitoriali e processi di integrazione che l’ordinamento tutela con precisione.

Io sono l’avvocato Fabio Loscerbo. Ti ringrazio per aver ascoltato questo nuovo episodio del podcast Diritto dell’Immigrazione. Ci sentiamo presto per un altro approfondimento.

Residence Permit for Minor Assistance and Family Balancing: What the TAR Campania Says

 Residence Permit for Minor Assistance and Family Balancing: What the TAR Campania Says

Good morning, I am lawyer Fabio Loscerbo and this is a new episode of the podcast “Immigration Law”.

Today we examine a particularly significant decision by the Regional Administrative Court of Campania, Sixth Section, published on 9 July 2025, with number 5148 of the year 2025, concerning the revocation of a residence permit for employment reasons issued by the Police Headquarters of Benevento. It is a case that clarifies a crucial point: when family ties are involved—especially those concerning a minor—the administration must perform a genuine balancing assessment between the public interest and the protection of family life.

In this case, the Police Headquarters had revoked the residence permit, considering the declared employment relationship fictitious, since the company where the foreign citizen was supposedly employed did not exist. The applicant, however, demonstrated her family situation: she is the mother of a young child living in Italy and part of a fragile domestic context due to the father’s health conditions.

The administration argued that this situation could be addressed through the residence permit for minor assistance, the instrument provided under Article 31 of the Italian Immigration Act. In other words, the Police Headquarters believed that maintaining the employment-based permit was unnecessary, as the woman could resort to this alternative form of protection.

The Regional Administrative Court rejected this approach. According to well-established case law—also reaffirmed by the Council of State, Third Section, in its decision of 24 June 2022, number 5210—the administration, when examining the issuance, renewal, or revocation of any residence permit, must concretely evaluate the individual’s family ties, and cannot delegate this constitutional obligation to alternative legal institutions.

The Court also clarified the function of the minor-assistance permit. It serves a very specific purpose: it is granted “for serious reasons connected to the psychological and physical development of the minor” and it is revocable when those conditions cease. It cannot be used as an automatic replacement for an ordinary residence permit based on stable family life, nor can it serve as a shortcut to bypass the legally required balancing exercise.

The core of the ruling is clear: the protection of family unity requires a concrete, current and complete evaluation. Since the Police Headquarters failed to perform this assessment, the revocation was deemed unlawful and annulled.

The decision also recalls Article 22 of the Italian Immigration Act, noting that the loss of employment does not automatically lead to the revocation of a residence permit, and that the individual has the right to a minimum period in which to seek new employment.

This is an important ruling, relevant to all situations where the administration attempts procedural shortcuts, overlooking the family reality and the needs of the minor involved. Immigration is never a purely bureaucratic matter: it concerns personal histories, parental responsibilities and integration processes that the legal system protects with precision.

I am lawyer Fabio Loscerbo. Thank you for listening to this new episode of the podcast “Immigration Law”. We will meet again soon for another in-depth analysis.

Permiso de residencia por asistencia a menores y equilibrio familiar: qué dice el Tribunal Administrativo Regional de Campania

 Permiso de residencia por asistencia a menores y equilibrio familiar: qué dice el Tribunal Administrativo Regional de Campania

Buenos días, soy el abogado Fabio Loscerbo y este es un nuevo episodio del pódcast Derecho de la Inmigración.

Hoy analizamos una decisión particularmente significativa del Tribunal Administrativo Regional de Campania, Sección Sexta, publicada el 9 de julio de 2025, con el número 5148 del año 2025, relativa a la revocación de un permiso de residencia por motivos de trabajo dictada por la Jefatura de Policía de Benevento. Se trata de un caso que permite aclarar un punto decisivo: cuando existen vínculos familiares, especialmente si hay un menor involucrado, la administración debe realizar un auténtico juicio de equilibrio entre el interés público y la protección de la vida familiar.

En este caso, la Jefatura de Policía revocó el permiso de residencia considerando ficticia la relación laboral declarada, ya que la empresa donde supuestamente trabajaba la ciudadana extranjera no existía. Sin embargo, la solicitante había demostrado su situación familiar: es madre de una niña que vive en Italia, en un entorno delicado agravado por el estado de salud del padre.

La administración sostuvo que esta situación podía gestionarse mediante el permiso de residencia por asistencia a menores, previsto en el artículo 31 del Texto Único de Inmigración. En otras palabras, la Jefatura consideraba que no era necesario mantener el permiso por motivos de trabajo, ya que la mujer podía recurrir a este instrumento alternativo.

El Tribunal Administrativo Regional rechazó este razonamiento. Según una jurisprudencia consolidada —reafirmada también por el Consejo de Estado, Sección Tercera, en su decisión del 24 de junio de 2022, número 5210—, la administración, al evaluar la concesión, renovación o revocación de un permiso de residencia, debe considerar de manera concreta los vínculos familiares, sin sustituir esta obligación recurriendo a instituciones jurídicas distintas.

El Tribunal también aclaró la naturaleza del permiso por asistencia a menores. Es un permiso concebido para una finalidad específica: se otorga “por razones graves relacionadas con el desarrollo psicofísico del menor” y es revocable cuando cesan las condiciones que lo justifican. No puede utilizarse como sustituto automático de un permiso ordinario basado en la estabilidad familiar, ni puede emplearse para evitar el juicio de equilibrio exigido por la ley.

El núcleo de la sentencia es claro: la protección de la unidad familiar requiere una evaluación concreta, actual y completa. Al no haberse realizado esta evaluación, la revocación fue considerada ilegítima y anulada.

La decisión también recuerda el artículo 22 del Texto Único de Inmigración, subrayando que la pérdida del empleo no comporta automáticamente la revocación del permiso de residencia, y que la persona tiene derecho a un período mínimo para buscar un nuevo trabajo.

Se trata de una sentencia importante, útil en todas aquellas situaciones en las que la administración intenta atajos procedimentales, ignorando la realidad familiar y las necesidades del menor involucrado. La inmigración nunca es un asunto puramente burocrático: implica historias personales, responsabilidades parentales y procesos de integración que el ordenamiento jurídico protege con precisión.

Soy el abogado Fabio Loscerbo. Gracias por escuchar este nuevo episodio del pódcast Derecho de la Inmigración. Nos vemos pronto con un nuevo análisis.